Het kleine Bergün (Graubünden, Zwitserland) heeft maar liefst drie modelspoorbanen die voor het publiek te bezichtigen zijn.
De eerste kwam ik bij toeval tegen en is een buitenbaan bij het Reka Feriendorf.
Het ziet eruit als zo'n baan waar kinderen (of ouders zogenaamd als begeleiding) mee kunnen rijden.
Ik weet niet wat er normaal rijdt, maar er staan wel nog wat spoorse attributen omheen, waaronder een oud rijtuig.
Interessanter zijn de andere banen.
In het Bahnmuseum, direct naast het station, is Bernhard Tarnutzers zijn modulebaan in spoor 0m aan het bouwen.
Hochdeutsch heeft hij nooit geleerd of hij heeft gewoon geen zin om het te spreken (of minder waarschijnlijk, hij dacht dat ik een Zwitser was), waarbij hij ook nog van de hak op de tak springt en het niet altijd duidelijk is of hij tegen jou spreekt of in zichzelf. Maar ondanks dat hij dus wat lastig te volgen is, wel de moeite waard om het gesprek met hem aan te gaan, het is indrukwekkend wat hij laat zien. Meestal is hij 's middags aanwezig, waarbij je over de schouders van de hobbyist mee kunt kijken.
De baan is volgens mij ook te bekijken als hij er niet is, maar dan rijdt er niks, zover ik heb begrepen.
In het dorp zelf, in het Ortsmuseum bevindt zich de Albulabahn in model.
Tot een paar jaar terug een volledig aangeklede baan, maar vanwege technische veroudering en toenemende storingen is besloten die baan af te breken en volledig opnieuw te beginnen. Nu, bijna twee jaar later, liggen alle sporen en kan er een automatisch bedrijf worden afgewikkeld.
Voorbeeld van de baan is de Albulabahn tussen Bergün en Preda. Hoewel natuurlijk niet exact op schaal, komen de kenmerkende elementen als tunnels en bruggen wel terug. Zeker als je eerst de treinreis in het echt hebt gemaakt en het wandelpad van Preda naar Bergün hebt gelopen, is zelfs tussen het kale hout al veel herkenbaars te zien.
De baan is een beperkt aantal uren in de week in bedrijf en een paar maanden per jaar helemaal niet, dus even checken voor het bezoek is wel aan te bevelen.
Begin en eindpunt van de baan zijn de schaduwstations met een respectabele spiraal.
Vanaf het laagste niveau komen de treinen eerst in Bergün (linksachter) en na de slingering gaat het rechts naar Muot
En vandaar via de diverse keertunnels
naar Preda.
Daarna komen de treinen bij het hoogste niveau van de spiraal, al met al is een trein een behoorlijke tijd onderweg.
Als je er eens in de buurt bent, de omgeving is er mooi genoeg voor, twee aanraders om te bekijken.
En mocht je in de omgeving accomodatie zoeken, overweeg hotel Bellaval in Bergün. Ruime kamers voor een zeer redelijke prijs (naar Zwitserse begrippen zelfs laag), deels met uitzicht op de spoorlijn en een paar minuten lopen van het station. De eigenaresse is goed op de hoogte van mooie wandelroutes en als je aangeeft dat je spoorhobbyist bent, kan ze je ook specifieke tips geven op dat gebied. In de ontbijtzaal liggen zelfs spoortijdschriften. Alleen voor het avondeten kun je er niet terecht, dan moet je het dorp in.
groet, Huub
Algemeen
