Sander, een trein kies ik meestal niet als eerste, in het geval van Neu Dalhausen ben ik als volgt te werk gegaan.
Ik begin met een stad en voorsteden en te kijken hoe groot die zijn en welk soort vervoer daar in het echt zou rijden. Voor een stad als Neu Dalhausen heb ik een beetje Düsseldorf, Köln en Wuppertal als voorbeeld genomen. In die steden zie je een uitgebreid netwerk van S-bahnlijnen met als frequentie een 20min dienst doordeweeks. Daarnaast liggen de haltes kort op elkaar soms maar 1km er tussen, dit heb ik ook overgenomen.
Ik neem buiten mijn steden de bestaande plaatsen en spoorlijnen over en verbind dat met mijn volledig fictieve wereld.
Dan heb ik dus besloten dat ik een S-bahndienst van A via B en C naar D wil hebben. Deze moet iedere 20min rijden op een x aantal stations stoppen. Hiervoor maak ik een dienstregeling op basis zoveel mogelijk via de bestaande infra buiten mijn steden en in mijn steden plan ik de infra om mijn dienstregeling heen.
Onder tussen kom ik dan ook bij de fase dat ik materieel ga zoeken, dat moet voldoen aan de eisen voor zo'n S-bahndienst. Snel optrekken en afremmen, veel deuren en evt. een bepaalde max snelheid of leeftijd. Dan ga ik kijken welk materieel aan mijn eisen voldoet en daarna welke daarvan ik het mooiste vind en zo kom ik dan op de keuze voor een bepaald type trein.
Terug naar de dienstregeling, de trein rijd iedere 20min als trein 1 dan om 10.04u vertrekt zal de volgende om 10.24u vertrekken en die daarna om 10.44u. Als dit de enige treindienst is die er rijd is dat niet spannend, als er sneller treinen tussen door moeten laat je ze kort voor 1 S-bahn uitgaan bijvoorbeeld om 10.21u. Bij het volgende grote station zal hij( de snellere trein) dan ingelopen zijn op de S-bahn die er voor zit. Als het snelheidsverschil of het verschil in stops te groot is zullen er meer sporen moeten komen om die snellere trein er langs te sturen. Hier kies ik dan een punt voor en dan pas ik mijn sporenplannen daarop aan.
Om de rijtijd te berekenen reken ik uit hoeveel kilometer het is van A naar B en bedenk ik hoe hard de S-bahn er zou rijden. Stel het is 20km en hij rijd max. 140km/u, dan neem ik het ruim en reken met 120km/u dan zou hij 20km in 10min afleggen. Met speling optrekken en afremmen bij A en B erbij krijgt hij 2min extra en kom ik op 12min rijtijd non-stop. Laten we zeggen dat er tussen A en B 3 stations/haltes liggen gewoon aan de vrije baan. Dan kost iedere stop je 2min wat er standaard in Nederland voor gerekend word.
3x 2min = 6min + die 12min rijtijd = 18min totaal wat de S-bahn er dan over zou doen. Stel nou dat we om 10.04u weg gaan met een S-bahn uit A dan komen we om 10.22u in B aan. Nemen we nu om 10.21u een RE die ook 140km/u rijd maar niet bij die tussen stations stop en er dus maar 12min over doet dan zijn we om 10.33u in B en ben je dus 6min op die S-bahn ingelopen.
Als er in B nog een spoorlijn bij komt waarvan de treinen ook naar C door rijden dan moet dat wel samen passen. Stel vanuit E komt ook een S-bahnlijn die van B ook naar C gaat dan wil ik die niet kort achter de S-bahn uit A aan hebben. Doe ik dat wel dan hebben mijn reizigers 2 treinen in 3min en daarna 17min niks. Dan probeer ik m'n dienstregeling zo te maken dat er iedere 10min een trein gaat om de reizigers in mijn stad een zo gelijk mogelijke interval tussen de treinen te geven.
In Neu Dalhausen Hbf komen de S-bahn treinen dan ook als een X vormig net binnen waarbij ik 2 assen van 2 lijnen elkaar laat kruisen en steeds per richting heb gezorg dat ik 2 kruisende lijnen tegelijk aan 1 perron heb staan om zo de perfecte crossplatform aansluiting te bieden.
Dit betekend wel dat ik alle andere treinen er omheen moet plannen. Tot op zekere hoogte probeer en kan ik dat er tussendoor doen. Waar dat niet gaat krijgt het snellere verkeer eigen sporen.
We gaan terug naar het A-B-C-D voorbeeld:
We staan in C en die S-bahn uit E gaat hier niet door naar D zoals de RE en S-bahn uit A wel doen. De S-bahn uit E vertrekt om 10.32u uit C naar F maar rijd deels nog over de zelfde sporen als de RE die naar D gaat. Deze RE vertrekt om 10.35u en zit er dus op blok afstand achter. Als die S-bahntrein zou moeten stoppen dan heeft die een RE een probleem en zou moeten wachten wat je niet wil. Maar na 4km net voor het eerst volgende station van die S-bahn buigd de lijn naar F van de lij naar D af. Nu kan de RE gewoon door rijden omdat de S-bahn voor hem is verdwenen en op een andere spoorlijn zit en heeft de RE weer een gat van 13min tot de daarvoor rijdende S-bahn die wel naar D gaat. Dit betekend dat die S-bahn nog max. 5x kan stoppen want 5x 2min = 10min en dan hou je 3min speling over bij aankomst in D.
Dit hierboven staande is iets wat bij mij rond Neu Dalhausen veel problemen oplost/voorkomt en een trucje wat ik dus veel gebruik.
Dan kom je bij het punt van hoe kom je tot een omloop:
Stel de S-bahn heeft 1uur en 20min nodig om van A naar D te komen. Terug zal hij dan ook ongeveer die tijd nodig hebben. Dit kan door omstandigheden zoals extra wachten of een langzamere rijweg door afbuigende wissels voor lage snelheid iets afwijken maar nooit veel. Als je 1uur en 20min heen nodig hebt en 1uur en 2min terug is dat samen 2uur en 40min. Reken daarbij nog dat je een paar minuten keertijd nodig hebt. Omdat we iedere 20min rijden moet je ook op een tijd uitkomen die bij dat ritme past. In dit geval kan dat met 2x 10min keertijd = 20min. Doen we daar die 2uur en 40min bij dan kom je op totaal 3uur die 1 trein nodig heeft om op en neer te rijden en te keren, dat is de omlooptijd, daarmee ga je rekenen.
trein 1 vertrekt om 10.04u, trein 2 om 10.24u( want we hebben er steeds 20min tussen zitten), 3 om 10.44u, 4 om 11.04u, 5 om 11.24u, 6 om 11.44u, 7 om 12.04u, 8 om 12.24u en dan trein 9 om 12.44u en dan is trein 1 weer terug en die kan dan weer om 13.04u vertrekken. Dit ritme herhaald zich steeds en het steeds in een bepaald ritme terug keren en opnieuw vertekken van die trien daarmee vorm je een omloop. Je hebt zo dus 9 verschillende treinen en dus omlopen nodig om die hele treindienst mee uit te voeren. Omdat er iedere dag een ander treinstel of lokomotief in die omloop kan zitten werk je dus met een omloopnummer op papier of in de pc. Een bepaald treinstel of lokomotief moet je dan dus indelen op een bepaalde omloop. In het echt is dit van te voren gepland alleen komt het wel eens voor dat het geplande treinstel er niet is. Daarvoor is er dan weer iemand die dan een vervangend treinstel moet indelen en als dat er niet is die ergens anders moet zien te regelen.
Stel nou dat we net als bij mijn S-bahnlijnen rond 21.00u terug gaan naar een uurdienst en hij alleen nog om 4min na het uur vertrekt. Dan haal je de treinen=omlopen 2, 3, 5, 6, 8 en 9 naar binnen want tussen omloop 1, 4 en 7 zit steeds een uur en die gaan steeds om 4min na het uur weg uit A dus die blijven rijden.
Het kan ook nog zijn en dat word in het echt bijna altijd gebruikt dat de trein die omloop 1 rijd de dag in A begint en de dag in D eindigd. Deze zou dan zomaar de volgende dag in D in omloop 7 kunnen beginnen en dan als omloop 7 weer in A kunnen eindigen. Zo worden in het echt treinen hele landen of zelfs verschillende landen door gestuurd maar zijn ze toch weer op tijd terug bij een werkplaats om onderhoud te krijgen.
Ik hoop dat deze uitleg het een beetje begrijpelijk heeft gemaakt hoe het allemaal werkt zowel bij mij als in het echt met 1 belangrijk verschil. In het echt moet men het doen met de infra die er is en ik leg er in mijn wereld gewoon een spoor of fly-over bij als ik dat nodig vind.
Om terug te komen op de vraag "Is die dienstregling dan behorende bij de trein of bij het station" De dienstregeling hoort bij de vervoersvraag in een bepaald gebied en bij wat de infra toelaat. Een trein is puur een vervoermiddel dat een deel van die dienstregeling uitvoert maar dit kan net zo goed een tram, bus, metro of schip zijn.
Bij mij is een trein net als andere vervoermiddelen iets waar je niks aan hebt als er geen logistiek achter zit die bepaald waarom die trein is waar hij is of dat wat hij doet. Daarom ook heb ik wel wat met stad en streekbussen maar heb ik niks met touringcars. Die laatste rijden maar wat zonder dat er iets van structuur of dienstregeling achter zit. Waar mijn interesse naar uitgaat is het volgens dienstregeling vervoeren van reizigers en het materieel wat daarbij hoort. Daarin beperk ik me wel tot de soorten waar ik zelf regelmatig of dagelijks mee te maken heb.
Dit betekend niet dat ik een voorbij rijdende goederentrein niet mooi vind, want daar kijk ik graag naar maar in model heb ik daar helemaal niks mee.
Daarnaast vind ik ook het gebruik van de railinfrastructuur erg boeiend vooral als daar beveiligde rijwegen aan gekoppeld zitten. En dan zie ik het liefste ook zoveel mogelijk parallelle rijwegen tegelijk gebruikt worden.
Ik zal hier dan ook nog mijn dienstregelingen van Neu Dalhausen en omgeving + div. materieel omlopen en vertrekstaten posten in
dit excel bestand.
Daarbij horen dan ook nog sporenplannen, ik kan ze wel allemaal gaan posten maar ik zal me omdat het hier toch om de S-bahn gaat beperken tot die van Neu Dalhausen zelf:
Aan de hand van mijn verhaal, mijn omlopen maar vooral ook het excel bestand laat dit zien hoe alles rijd. Het is natuurlijk leuk om na te kijken hoe alles op Neu Dalhausen Hbf rijd, maar om er in te komen zijn stations als Ohstein en Basel(westf.) beter geschikt. Kijk daarvoor ook in het tabblad BSO(Basis Sporen Opstellen, ja ook gejat van prorail en NS, beter goed gejat dan slecht zelf bedacht).
Oohja, als ik weer eens een idee krijg dat ik iets wil met een bepaald soort materieel dan is het idee van het materieel wel eerst maar dan vertaal ik dat weer terug naar het soort treindiensten waar dat van nature in zou rijden. Dan ga ik dus kijken of ik dat soort treindiensten binnen mijn wereld kan opzetten zoals in de lange lap tekst beschreven en dan kom ik als dat lukt vanzelf weer bij dat gewenste materieel uit.
Ps; als er verdere vragen zijn hoor ik het graag.
Groetjes Michiel
Algemeen
