Niet omdat het moet - maar omdat het kan: van kerstmuts tot ambulance zwaailichten. Het model is al af maar goede raad is altijd welkom voor een volgend project. Vragen stellen kan natuurlijk ook altijd.
Twee jaar geleden kocht ik bij de Big Bazaar twee kerstmutsen met ingebouwde LED verlichting voor 1,49 per stuk. Het bleken looplichtjes te zijn met vijf rode 3 mm LED’s, een printje en een batterijen houdertje. Na de Kerst heb ik deze eruit gesloopt en bewaard voor de Rietze 686031 Ambulance UMCG (Mercedes Benz Sprinter met Tigis opbouw). Het is een eenvoudig model met een kap en een chassis met wielen en een simpel interieur. Des te minder onderdelen, des te makkelijker het is om een auto om te bouwen voor het Faller Car System.
Aan de voorzijde van het chassis zit net niet genoeg plastic ‘vlees’ om ruimte te maken voor de Faller vooras, daar moesten wat polystyreenstripjes aan te pas komen om de boel bij elkaar te houden.
Het inbouwen van de Faller Ø 7 mm motorhouder is een stuk eenvoudiger en alles werd vastgezet met gewone plastic lijm. De binnenzijde van de houder moet wel wat geschuurd worden, anders moet je het motortje er letterlijk inpersen en dat is niet goed. Gewoon een stukje schuurpapier oprollen en schuren totdat het motortje er met minimale druk ingeschoven kan worden. Een paar seconden schuren, en dan weer passen en kijken of er nog meer materiaal weg moet worden geschuurd.
Helaas kunnen het tandwiel en de as pas ingebouwd worden als de motorhouder op het chassis gelijmd zit. Ik gebruik Loctite 243 om het tandwiel vast te zetten, haal het motortje er uit, doe een druppel van het spul aan beide zijden van het tandwiel, zet deze in de motorhouder en duw dan langzaam de as er van links naar rechts doorheen tot alles netjes in het midden zit. Je hebt nog tijd om te schuiven want het droogt niet meteen. Daarna draai ik aan het asje en druppel met een pipet ethanol (spiritus) aan de zijkanten van de houder waar de as weer uitkomt om de overgebleven Loctite weg te spoelen, blijf draaien tot alles droog is en niet meer plakt. Laat het daarna een uurtje drogen.
Gebruik nooit secondenlijm, deze is totaal ongeschikt voor het zilverstaal waar de meeste asjes van gemaakt zijn, het tandwiel raakt gegarandeerd weer los en de lijm komt ook in de zijkanten van de houder, waar de as doorheen loopt, en dat krijg je niet zomaar weg. Ik spreek uit ervaring.
Nooit de as schuren om een betere hechting te krijgen, Loctite is er voor gemaakt om in de kleine ruimte (0,1mm) tussen as en tandwiel te kruipen, bovendien heeft het een enigszins etsende werking waardoor alles stevig vast komt te zitten. Als het moet kun je de as er later weer uittikken om het tandwiel te vervangen.
Daarna gaat het motortje er in, het motortje blijft er gewoon los inzitten, niet lijmen dus! Nu het motortje erin inzit, even met een multimeter checken hoeveel stroom deze gebruikt, een beetje heen en weer schuiven tot er zo weinig mogelijk stroom verbruikt wordt. Dit alles doen we met een onbelaste motor, dat maakt niks uit.
De volgende stap is om het reedcontact, laadbus en het schakelaartje in de bodemplaat aan te brengen. De laadbus is makkelijk: ik boor gewoon drie gaatjes - rastermaat 2.54 - en steek de bus inclusief de aangesoldeerde draadjes er van onderen gewoon doorheen, daarna wordt alles met epoxylijm vastgezet.
Ik heb een 64 polige IC-bus header rastermaat 2.54 gekocht bij Conrad, kosten: 1,21. Je knipt er gewoon drie af en zo heb je dezelfde laadbus die bij Faller te koop is voor veel te veel geld.
Op dezelfde manier worden het reedcontact en de schakelaar aangebracht, de draadjes worden er eerst aangesoldeerd voordat ze aangebracht worden. Oorspronkelijk had ik een mini printschakelaartje gebruikt, maar het schuifknopje brak na 3 keer al af en de schakelaar moest dus vervangen worden voor een groter exemplaar.
Daarna worden alle verbindingen volgens het schema gemaakt, en ik heb daarna zoveel mogelijk van het interieur teruggezet, onder het dashboard heb ik ongeveer 2 gram ballast gelijmd, ik heb daar gewoon visloodjes voor gebruikt. Het motortje wordt weer teruggeplaatst en aangesloten, en de LiPo accu wordt schuin tegen de motorhouder vastgelijmd en aangesloten.
Over het schema: Ik heb alle adviezen genegeerd en een trimpotmeter als motorsnelheidsregelaar gebruikt. Er is te weinig ruimte om een echte spanningsreglaar, bijvoorbeeld een LM317, in te bouwen. Het motortje gebruikt weinig stroom en de trimpot wordt zelfs na 3 uur rijden niet eens warm, laat staan dat de trimpot zou verbranden zoals mij werd gezegd. Het geheel werkt goed, het model rijdt 3 uur met een volle accu, ook dat is geen probleem.
In eerste instantie leken de dubbellucht achterbandjes die al op het model zaten geschikt om te gebruiken, maar deze zitten erg los en dan gaat onder het rijden alles wiebelen en lawaai maken. Ik heb toen besloten om maar één bandje op elke velg te zetten, dat was al beter maar de boel bleef toch flink wiebelen. Goede raad is duur, ik heb de bandjes vastgelijmd met secondenlijm, en daarna met lopende motor er een stukje schuurpapier tegen gehouden tot de meest hobbels en bobbels waren verdwenen.
Nu komt het echt lastige werk: de verlichting in de kap aanbrengen. Als alle onderdelen uit de kerstmuts worden gesloopt ziet dat er zo uit:
De batterijhouder hebben we niet nodig, de draden en de LED’s worden verwijderd, en het drukschakelaartje wordt van het printje verwijderd, en vervolgens wordt er een stukje van het printje afgezaagd - het gedeelte waar de schakelaar zat - om alles zo klein mogelijk te houden. Het weerstandje op de foto’s zat erop voor testdoeleinden, deze komt dus te vervallen!
Maar hoe maken we van een vijfvoudig looplicht nu zwaailichten voor een ambulance? Het antwoord is heel simpel: hergroeperen. Voor de voorste zwaailichten gebruiken we uitgang 1 en 4, achter gebruiken we 2 en 5, en voor de twee flitsers gebruiken we uitgang 3. Ook 1 - 3, 2 - 4 en flitsers op 5 is een mogelijkheid, knippert iets sneller.
De blauwe lichten worden voorzichtig uit de kap gehaald, en vóór worden 0,8 mm gaatjes geboord om de lakdraden doorheen te steken. Er is voldoende ruimte om de blauwe LED’s aan de voorste zwaailichten te lijmen, dat doen we dus voordat we ze terugzetten. Van wat schilderstape maken we labels zodat we ons later bij het aansluiten van de draden niet kunnen vergissen.
De achterste zwaailichten zijn lastiger, er moet wat materiaal worden weggehaald waar de LED’s in passen, daarna worden de blauwe stukjes plastic vastgelijmd op de kap. Dan wordt de kap omgedraaid, en de LED’s kunnen in de gaatjes vastgelijmd worden met secondenlijm.
De front flitsers horen eigenlijk in de grille te zitten, maar er is amper ruimte en de pennetjes die aan de achterkant van de grille zitten houden de boel bij elkaar en ik heb daarom besloten om de koplampen als front flitser te gebruiken, wat je bij echte ambulances ook vaak ziet. De koplampen gaan eraf, en de aluminium verf die aan de achterkant zit wordt voorzichtig met een scalpel weggeschraapt, er worden gaatjes in de kap gemaakt voor de LED’s en de koplampen worden weer teruggezet en vastgelijmd. Daarna draaien we de kap om en worden de LED’s er in gelijmd.
Aan de achterkant worden 0.3 mm gaatjes geboord voor de achterlichten, en deze LED’s worden met secondenlijm op de buitenkant van de kap vastgezet. Het printplaatje wordt onder het dak gelijmd, en dan komt het aller moeilijkste: de lakdraadjes moeten nu aan het printje worden gesoldeerd. Je moet heel voorzichtig werken met de soldeerbout, voor je het weet brandt je een gat in de kap of smelt er iets. Alles moet gelijk goed zitten want even omwisselen als alles eenmaal vastgesoldeerd zit is een groot probleem. Let dus goed op! Als laatste worden de draadjes van de aan/uit schakelaar en de massa aan het printje gesoldeerd. Daarna plakken we een stukje tape ter isolatie op het printje.
Zo ziet alles er dan uit voor de kap er weer op gaat:
Ik heb de draden met reepjes schilderstape vastgezet, ik weet dat deze op de lange duur uitdrogen en niet goed meer plakken, maar ze zijn makkelijker te verwijderen dan bijvoorbeeld reepjes duckttape als er onverhoopt iets gerepareerd moet worden.
Als laatste wordt een label onder de auto geplakt zodat we weten wat voor een accu er inzit, en we geen problemen krijgen bij het opladen.
Met alles er op en aan weegt het geheel slechts 24.6 gram, meer dan de 2 gram ballast die onder het dashboard zit is niet nodig, het autootje rijdt voorbeeldig en gaat zelfs met hoge snelheid, ik laat hem express sneller rijden - het is immers een ambulance, door de allerkrapste bochten op mijn testbaantje.
Nu kan de kap erop, let op dat er geen draadjes klem komen te zitten, en ziet het model er weer net als voor de ingreep uit.
En de video van de zwaailichten:
https://youtu.be/jsAtaYbs5k8En dan nog wat over de LiPo accu die gebruikt is. Het is een 3,7 V/ 180 mA accu van Sol Expert, verkrijgbaar bij Conrad, deze koste 9,99. Er zit een beveiligingsprintje in dat voorkomt dat de accu helemaal leeg raakt, of boven de 4,2 V wordt opgeladen. Het beveiligingsprintje zorgt er voor dat bij 3 Volt de stroom wordt uitgeschakeld, en het autootje blijft dan gewoon stil staan. De accu is goed voor zo’n drie uur rijplezier.
Ik gebruik een oplaad USB kabeltje van een helicoptertje om de accu op te laden, het laden duurt ongeveer een uur, met een goede LiPo lader kan dat veel sneller, maar dit voldoet voorlopig prima, het opladen stopt bij precies 4,15 Volt en dan rijdt de ambulance weer drie uur. De oplaad elektronica zit in de USB stekker.
En dan als laatste nog de onderdelenlijst:
Faller onderdelen:
Vooras 163108
Motor Ø 7 mm 163305
Motor houder 163502
Stuursleper 163206
Reedcontact 163456
Conrad:
SMD LED 0603 blauw 1050379
SMD LED 0603 wit 525179
SMD LED 0603 rood 1050374
Micro-SD-schakelaar 1377837
L180 LiPo accu 3,7 V 245072
IC-bus header 2.54 mm 64228
En ik wens iedereen een prettige Kerst natuurlijk!
Bert Sprinter
Algemeen
