Zo struinend op diverse fora kom je van alles en nog wat tegen. Zo kwam ik ook een aantal topics tegen over het solderen van Märklin k-rail. De één zegt dat het niet kan, de ander van wel, er wordt gesproken over roesten, 'plakken', enz.
Solderen is een verbinding maken tussen twee metalen met ander metaal met een lager smeltpunt. Een veel gebruikt materiaal voor solderen is een tinlegering. Het voordeel van een legering is dat de legering een lager smeltpunt heeft dan de metealen in de legering. Een veel gebruikte legering is 40% lood (smelttemperatuur 327,5 graden Celsius) en 60 % tin (smelttemperatuur 231,9 graden Celsius), wat smelt bij 183 graden.
Echter mag lood in soldeer sinds 2006 niet meer worden gebruikt. Gek genoeg is het nog wel verkrijgbaar, maar het zal langzamerhand wel uit de handel verdwijnen.
Het niet meer gebruiken van lood in soldeer heeft wel gevolgen voor het soldeer. Loodvrije soldeer heeft een minimaal 40 graden hoger smeltpunt en het uiterlijk van de soldeerverbinding is dof (bij een loodhoudende soldeerverbinding sprak men dan van een slechte soldeerverbinding, een 'koudlas').
Aangezien ik graag 'wil weten' ben ik een experiment gaan doen met het solderen van k-rails. Ik heb harskern soldeer 40/60 gekocht en tin/koper 99/1. Ook heb ik S-39-RVS gekocht, een vloeimiddel waarvan ik las, dat het roest ging veroorzaken op de rail.
Ik werk met een soldeerstation. Het voordeel daarvan is, dat je de temperatuur redelijk goed kunt instellen. Ook wilde ik weten of er verschil was in het aanbrengen van draad in een geboord gat in de rail of tegen de rail aan.
Dus één spoorstaaf 5 gaten in geboord. Helaas brak het boortje bij het vijfde gat. Twee gaten gesoldeerd met harskern:
Draad is vertind, maar zit niet vast aan de spoorstaaf
Ook hier was de draad vertind, maar trok ik zo weer uit de spoorstaaf
In mijn ogen niet echt geweldig.
Toen één met 99/1 en s-39-RVS:
Ging goed, alleen is de draad er later afgebroken
Ging wel redelijk, maar had wel een hogere temperatuur nodig.
De twee verbindingen met 99/1 en s-39-RVS zagen er goed uit, maar helaas zag het aan de binnenkant niet mooi uit, dus gaten boren is het niet.
Dan maar er tegenaan. Weer eerst met de harskern:
Dat wilde niet, ook niet nadat ik de zaak had opgeruwd met de Dremel en slijpschijf.
Tweede poging met opruwen wilde ook niet. Toen maar lomp en de temperatuur op zijn hoogst. Helaas geen resultaat.
Dan weer een poging met de 99/1:
Ziet er redelijk uit, maar de soldeerpunt was nog onvoldoende afgekoeld.
Tweede poging:
Dat ziet er redelijk solide uit.
Eerste conclusie: solderen van k-rail met 99/1-soldeer in combinatie met S-39-RVS is goed te doen.
Na het solderen heb ik de rail met een afwasmiddel goed schoon gemaakt.
Ja en dan het verhaal over roesten. Ik heb de rail na het schoonmaken 2 maanden buiten op een tegel neergelegd. Had ik roest? Ja, dat had ik en wel op de plek waar het afgebroken boortje nog in de spoorstaaf zat:
Tweede conclusie: Na het solderen en gebruik van S-39-RVS de rail goed wassen met een sopje.
Waarom werkt dit? S-39RVS is een vloeimiddel op basis van een zuur. Zeep is een basische stof en dat neutraliseert het zuur van de S-3-RVS.
Alle foto's zijn op 30/12/2020 gemaakt. De rail vorig jaar.
Voor mij is het wel duidelijk: k-rail solderen met 99/1 en S-39-RVS gaat prima, mits na solderen goed gereinigd.
Voor bovenstaand geldt: vindt er wat van en doe wat je denkt te moeten doen.
Wiki
