volgende »

[MHS84]

Vanaf dit jaar zal Fleischmann eigenlijk de felbegeerde rongenwagens Gattungsbezirk Stuttgart uit gaan leveren. Het lijkt erop dat er binnenkort een aardige militaire trein geformeerd kan gaan worden. Doordat er mondjesmaat passende modellen verschijnen, was er (ruim) voldoende tijd voor bronnenonderzoek, _{wat ook heel leuk is}. De trein zal een authentieke sfeer uitstralen door samenstelling en belading. Echter zal hij niet één op één overgenomen kunnen worden van het grote voorbeeld, doordat foto’s ontbreken. De foto’s die er zijn, zijn van verschillende personen, gemaakt op verschillende tijdstippen en op verschillende locaties. Desalniettemin zijn er voldoende overeenkomsten zodat er een redelijke afspiegeling gemaakt zal kunnen worden.
Goed, het eerste punt van kritiek. Het gros van de Wehrmacht was niet gemotoriseerd. De infanterie gebruikten paarden om zich te verplaatsen en bij de bevoorrading. Bij de artillerie werd het geschut door paarden getrokken. Een passende trein zal een beetje saai worden: wat rongen- en platte wagens voor karren. En veel gesloten wagens voor manschapen, dieren en uitrusting. Spannender is een gemotoriseerde eenheid met diverse vrachtwagens, pantserwagens en tanks.

In onderstaande tabel is zijn de modellen te zien welke ingezet zullen gaan worden.



De lengte van de trein is meer dan twee meter, _{eigenlijk te lang voor mijn eigen "baan"}. Wat de belading betreft is één en ander nog niet zeker en er kan nog "geschoven" worden.

[Jakop de Bruin]

Interessant, Maarten,
Ongebruikelijk onderwerp door het specifieke leger en periode die je gaat uitbeelden.

Ik denk dat je ons wel wat kan helpen door wat foto's te plaatsen van het materieel, behalve de Br52 zeggen de wagentypes me eigenlijk niets...

[Sander Lageveen]

Interessant!! Keer wat anders.
Gaan we volgen.

Mvg,
 Sander

[MHS84]

De tractie.



Mijn Wehrmachttrein wordt voortgetrokken door de 50 1675 ÜK (Roco 63250). Helaas is het model niet bedrukt met revisiedatum en depotstationering. Nader onderzoek wijst uit dat deze machine door Kraus-Maffei werd gebouwd met fabrieksnummer 16128. Op 15 juli 1942 kwam zij nieuw af fabriek in dienst bij Reichsbahndirektion Nürnberg en werd toegewezen Bw Bamberg. Op 1 januari 1943 werd zij aan RBD Köningsberg afgestaan. De loc overleefde de oorlog en werd op 1 september 1965 buitendienst gesteld.
Na de transportcrisis in de winter van 1941/42 waarin Duitse stoomlocs bevroren werd door de Nazi-leiding bevolen een oorlogsloc in grote hoeveelheden te bouwen. Het ontwerp van de BR 50 had zich al bewezen en werd simpelweg “uitgekleed”, overbodige delen werden weggelaten. Met een maximale asdruk van 15 ton was zij uitermate geschikt voor zijlijnen en in Rusland waar de bovenbouw maar zwak is. De versoberde machines werden Übergangs-Kriegslokotiven genoemd.
Het Roco-model voldoet maar gedeeltelijk aan de ÜK-eisen zoals grijze camouflage verf, massieve loopwielen en het ontbreken van de voorverwarmer. De loc is niet voorzien van vorstbescherming om leidingen en de voedingspomp. De voorste ramen in het machinistenhuis zijn aanwezig, terwijl daar een massieve stalen plaat te verachten is. De laatste twee punten zouden toch waarheidsgetrouw kunnen zijn, het is tenslotte een “overgangsloc”.


Hermann Maey fotografeerde de 50 3012 ÜK op het fabrieksterrein van de Wiener Lokomotivfabrik Floridsdorf in september 1942.

Alternatieve tractie.

Vanaf 1939: BR 55^25-56 (Fleischmann 4154), BR 56^2-8 (Liliput L131560), BR 57^10-35 (Roco 62231),
Vanaf 1940: BR E 94 (Roco 72358), NS 3700 (Artitec 20.223.01)
Vanaf 1942: BR 52 (Roco 62278).

[Jakop de Bruin]

     Toevallig liet ik vandaag in het Waldijk-draadje mijn 52-er zien..

[MHS84]

Rijtuig voor officieren en onderofficieren.



Achter de loc loopt een rijtuig voor de kaderleden. Meestal werd het oudste materieel ingezet, zoals drieassige Pruisische coupérijtuigen. Hieruit volgt het tweede punt van kritiek, ik heb zo’n ding niet. Fleischmann heeft er een aantal aangekondigd in de noviteitenfolder van 2013. Er zijn twee jaar voorbij gegaan en het ziet er naar uit dat ze begin 2016 uitgeleverd gaan worden. Als alternatief gebruik ik Donderbus 84 828 (Fleischmann 85 5861 uit set 4912). Na lange reizen op houten banken wordt elke tussenstop gebruikt om even de benen te strekken. “Niet-conforabel” is een relatief begrip, de manschappen reizen is gesloten goederenwagens. Daarover volgende week meer.


Een officier van de Luftwaffe staat met zijn onderofficieren in een winters station ergens in Silezië. De fotograaf is onbekend.

[MHS84]

Onderkomen voor manschappen.



Na een rijtuig derde klasse volgen gesloten goederenwagens. De Reichsbahn had er een kleine 400.000 stuks van in het wagenbestand. _{De modelspoorder kan er niet genoeg exemplaren van hebben.} In het civiele verkeer werden eigenlijk alles met deze wagens vervoerd: stukgoed, (groot) vee, bagage, post en consumptieartikelen. In het militaire verkeer, naast manschappen: munitie, rantsoenen en uitrusting. Het laadvermogen is 15 ton. Vergelijkbare wagens werden al vóór de Eerste Wereldoorlog gebruikt. Zo liet het Franse leger opschriften aanbrengen met de laadcapaciteit van zo’n wagen. Zoals “40 hommes, 8 chevaux (en long)”, ruimte voor veertig man of acht paarden. In beide wereldoorlogen reisden Amerikaanse troepen in deze wagens die zij “forty-and-eights” noemden. Ikzelf heb slechts vier stuks, waarvan de volgende twee in de trein zijn opgenomen: 5 225 G Hannover (Fleischmann 535604) en 3 643 G Stettin (Fleischmann 5356).


Lachende gezichten in deze trein naar het oostfront ergens in Oekraïne. De foto is gemaakt door Walter Hollnagel.

[MHS84]

Zwaar materieel.



Zo, het spannendste deel van de trein komt nu aan bod. Tot augustus 1942 was de Panzer IV de zwaarste tank die de Wehrmacht in kon zetten. Daarna werden de eerste Tiger I tanks aan de fronttroepen toegewezen. In juni 1943 volgde de Panzer V Panther pas. Het gros van de pantserbataljons bestond nog steeds uit Panzer IV tanks, waardoor ik voor dit type heb gekozen. De Panzer IV woog zo’n 23 ton waardoor hij op een vierassige rongenwagen Gattung SS Köln, die een laadvermogen had van 35 ton, vervoerd kon worden. De zwaartransportwagens Gattung SSys Köln, waar mijn tanks op staan, hadden een laadvermogen van 50 ton. Ze zijn dus behoorlijk onderbeladen, _{maar het is wel een stoer gezicht}. Zoals in post één staat geschreven is de beladingsvolgorde nog niet helemaal definitief. In tegenstelling tot tegenwoordig werden Duitse tanks in de Tweede Wereldoorlog niet vastgezet met kettingen. Twee balken werden in de lengterichting langs de rupsbanden op het wagendek vastgespijkerd. Tegen de kopse kant van de rups werd een houten wig geplaatst. Waarschijnlijk werd dit als voldoende beschouwd.
De modellen zijn wagens 40 434 en 40 437 (twee maal Roco 46385) beide beladen met Panzer IV Ausf. F2(Artitec 387.108-Gr). Roco heeft verschillende wagennummers uitgebracht onder één artikel. Een lijstje is op epoche2.de te vinden.


Vermoedelijk is deze foto genomen door Kriegsberichter Teschendorf van Propagandakompanie 690 ergens in Griekenland in 1943.

[MHS84]

Hopelijk vinden de lezers het nog een beetje boeiend.

Laagboordwagens.


48 775 X Erfurt (Fleischmann 5214) en 5 920 X Erfurt (Fleischmann 5254) beladen met een BMW 327 (Busch 40252).

Net als tegenwoordig was de luchtafweer een taak van de Luftwaffe. Luchtafweerbatterijen werden toegevoegd aan de grondtroepen om hen te ondersteunen. Daarnaast werden er eenheden geformeerd die de Duitse troepentreinen moesten beschermen tegen geallieerde jachtvliegtuigen. De positie van het afweergeschut in deze treinen veranderende in de loop van de oorlog van midden in naar direct achter de loc en later naar helemaal achteraan. Preiser heeft twee items 20 mm Flak 38 in het assortiment, één zonder (artikel 16565) en één met artilleristen (artikel 16590). De laatste is nog (steeds) niet leverbaar.
Naast de platte wagen waar het afweergeschut op gaat komen is het tweede exemplaar beladen met een stafauto. Beide wagens zijn van Gattung X Erfurt en hebben een laadvermogen van 15 ton. Daar zit ik dus ruimschoots onder.

Onderstaande foto is de beste die ik kon vinden met 20 mm Flak 38 erop. Weliswaar op een halfrups gemonteerd en niet op een wagon, maar het geeft een goed beeld hoe zo’n ding er uit ziet.


In de zomer van 1943 werd deze foto ergens in de Sovjet Unie genomen door een onbekende Kriegsberichter van Propagandakompanie 694.

[Sander Lageveen]

Maarten,
Ik volg je draadje absoluut!!
Uitermate interessant!

Mvg,
 Sander

[Jakop de Bruin]

Jazeker wordt dit gevolgt! 

Afgelopen zomer op  Guernsey in 1 van de musea daar een Duitsche Flak (of ie 38 was weet ik niet) gezien. Die zag er nog uit alsof hij vorige week uit de fabriek was gekomen. Puntgaaf! Stond ook prominent in de collectie. De eilanders hebben nog veel WO II spul, en in goede staat daar er niet gevochten is.
De Duitsers verveelde zich ook stierlijk en daar door is er in dat museum ook veel houtsnijwerk te zien met de nodige Duitsche adelaars ed. Om alleen voor de musea heen te gaan wordt het wel een dure grap, maar ze zijn zeker aan te raden.

[MHS84]

Dank voor de reacties, mensen.

Vier assige rongenwagens.


5 339 SS Köln (Roco 47194) beladen met een VW 82 Kübelwagen (Artitec 387.77-Gr) en een SdKfz 232 8-Rad (Artitec 387.72-Gr) en 5 237 SS Köln (Roco 67366) beladen met een SdKfz 231 8-Rad (Artitec 387.71-Gr) en VW 82 Kübelwagen (Artitec 387.77-Gr).

De Wehrmacht beschikte over een aantal soorten verkenningswagens. De SdKfz 231 was er één van. De drie assige versie voldeed niet voldoende in het veld, zodat zij vervangen werden door een vier assig voertuig. Hierdoor bleef het typenummer ongewijzigd. De nieuwe vier assers werden vanaf 1937 aan de troepen toegewezen. In het offensief reden zij voor de tanks uit om contact te maken met de vijand, hun sterke en positie te bepalen en door te seinen naar de achterhoede. Het 20 mm kanon en één mitrailleur waren slechts voor verdediging tegen infanterie. Het voertuig was te licht bepantserd om het tegen vijandelijke tanks op te nemen, maar daar was het ook niet voor bedoeld. De wagen woog wat minder dan 8 ton en werd aangedreven op alle wielen die ook allemaal gestuurd waren.
De Volkswagen Typ 82 was hét symbool van de Duitse gemotoriseerde oorlogsvoering. Het ding werd bij alle legeronderdelen ingezet. Door de Amerikanen werd-ie "Blitzbuggy" genoemd. Gewichtsindicatie voor de transporttrein: iets meer dan één ton.
Bovengenoemde voertuigen worden verladen op rongenwagens Gattung SS Köln, omdat de wielen perfect passen tussen de breedtedragers op het wagendek. Het laadvermogen was 35 ton, zie ook post "Zwaar materieel". De DRG had wagons met 15- en 18 meter laadlengte in het bestand, die dezelfde Gattung hadden. Het Roco-model weerspiegelt de 15 meter variant. Zo'n geinige puptent, die hieronder achter de tank te zien is, wil ik ook gaan maken.


Twee zusters van het Duitse Rode Kruis krijgen de nodige aandacht van een Panzer III bemanning. In 1943 maakte H. J. Bandelow deze foto ergens in Oekraïne in opdracht van het Reichsverkerhrsministerium.

[Jakop de Bruin]

Leuk Maarten. Ik had nog nooit van die SdKfz 232 gehoord of gezien. Apart voertuig.

De Kubel is natuurlijk wel bekend. In Budel (Keverdagen) heb ik wel eens een Schwimmkubel gezien

[Jeronimos]

Hoi Maarten, kijk eens op issuu. Kun je pdfjes dowenloaden over de gepantserde treinen. Staat misschien ook nuttige info in voor jou.
Downloaden kun je doen door te klikken op share en dan inloggen. Dus als je een googleaccount of facebookaccount hebt. Het zijn 2 delen, in het Engels.
http://issuu.com/tiamat2013/docs/schiffer_military_history_-_volume__9c37c95c6e058c
http://issuu.com/tiamat2013/docs/schiffer_military_history_-_volume__647565e5a8dd66

[MHS84]

@ Jeroen. Dank voor de link. Beide boeken waren mij wel bekend, maar de inhoud ervan niet. Er staan wel interessante foto’s in.

Twee assige rongenwagens.


8 917 R Stuttgart (Fleischmann 520905) beladen met een Opel Blitz (Roco 370) en 20 241 R Stuttgart (Fleischmann 520904) beladen met een SdKfz 251 halfrups (Artitec 387.73-Gr).

In de eerste post kwamen de nieuwe rongenwagens van Fleischmann al aan bod. Hieronder worden ze nader belicht.
Het Fleischmann-model weerspiegelt de oudste generatie rongenwagens die in het bestand van Reichsbahn waren opgenomen. De Pruisische Staatspoorwegen begonnen met het invoeren van standaard normen voor hun rollend materieel. In 1896 kregen deze databladen de naam Munsterblätter. Mijn rongenwagens zijn gebaseerd op Musterblatt II^d 5 van de Länderbahnbauart. In het verleden heeft Roco moderne rongenwagens uitgebracht die gebaseerd waren op Musterblatt A4 van de Verbandsbauart uit 1909. Deze zijn herkenbaar aan de driehoek onder de laadvloer. Ondanks de hoge leeftijd van de Fleischmann wagens voldoen ze nog prima en zien ze er door hun schijfwielen wat jonger uit. Van de 10500 stuks die de KPEV liet bouwen kwamen er 8600 bij de DRG. De DB nam na de oorlog nog 4400 wagens over.


Lijst met diverse rongenwagens door de jaren heen.

Op deze rongenwagens werd alles geladen waar geen specifieke wagen voor nodig was. Wat overbleef, zeg maar. Vrachtwagens, pantserwagens, stafauto’s, veldkeukens, artillerie en zelfs V2 raketten. In mijn trein worden een Opel Blitz en een Sdkfz 251 vervoerd. De Opel is bij de meesten wel bekend. Naast de Merceds-Benz L 3000 was dit de standaard vrachtwagen van de Wehrmacht. Gewichtsindicatie voor de transporttrein: 2,5 ton leeg of 5,8 ton vol. De halfrups SdKfz 251 is waarschijnlijk bekender dan de verkenningswagen met vier assen die hierboven beschreven is. Van oudsher ging de infanterie te voet. De nieuwe Blitzkrieg-tactiek van gecombineerde wapens met vliegtuigen en tanks zorgden ervoor dat de infanterie sneller verplaatst diende te worden. Tijdens het offensief ging de infanterie met halfrupsen achter de tanks aan. De tanks forceerden een doorbraak in de vijandelijke linie waarna de infanterie uit hun voertuigen kwamen om de laatste kleine verzetshaarden op te ruimen. Het voertuig zelf is rondom gepantserd, maar het had een open dak dat met een zeil kon worden afgedekt. De bewapening was één mitrailleur vóór en één achter. Naast de chauffeur en bijrijder/boordschutter was er plek voor tien soldaten. Het gewicht van dit voertuig bedroeg zo’n 7,5 ton.


Een gemotoriseerde eenheid is van Düsseldorf naar de Duits/Franse grens onderweg. Op 3 maart 1940 werd dit transport gefotografeerd tijdens een tussenstop op station Cochem an der Mosel door ene Schaarschuch in opdracht van het Reichsverkerhrsministerium.